Sosyolojik Bir Vaka Olarak Pera

Yaklaşık 2000 senelik bir yerleşim birimi olan Pera İstanbul’un en az bozulmayla günümüze kadar tarihsel niteliklerini koruyabilmiş semtlerinden biri. Buna rağmen, zamanın politik ekonomisine bağlı olarak hep değişime tabi olmuş bir sosyolojiye ve mimariye sahip.  

Rumcada ‘karşı’ anlamına gelen Pera, Bizans’tan Osmanlı’ya kadar uzanan süre boyunca şehir merkezinin karşısında bir ticaret odağı olarak kullanılmıştır. Genellikle Ermeni, Rum ve Levanten azınlıklarının yaşadığı bölge farklı kültürlerin bir arada bulunmasıyla her noktasında farklı mimari imzaların oluşmasına zemin hazırlamıştır. Uzun süre Osmanlı’nın finans merkezi olan Pera, 19.yy ‘da geçirdiği büyük yangın ile kimlik değiştirmek zorunda kalmıştır. Tanzimat Dönemi’nden günümüze Türkiye’de yaşanan her toplumsal olayın izdüşümünün yaşandığı, İstanbul’a yüzyıllar boyunca uğrayan her entelektüelin üzerine bir şeyler yazdığı ve son zamanlarda bazı kitleler tarafından ‘bittiği’ savunulan bir sosyolojik vakadır aslında Pera.

Pera’nın mimarlık tarihi Türkiye hakkında ne söylüyor? Sosyolojik bir vaka olarak Pera nasıl ele alınmalı?  Pera’nın toplumsal hafızadaki yeri nedir? Pera’nın tarihinde kaç adet ‘bitme’ noktası vardır? Neoliberal politikalar ile Pera nasıl değişti?

Bu sorular ve daha fazlası üzerine KonuŞu’da konuşulacak olan “Sosyolojik Bir Vaka Olarak Pera” 1980’lerden beri Pera mimarisinin korunması için geniş çapta projeler yürüten Mimar Korhan Gümüş ile Bilgi Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Mimari Tarihçi Zafer Akay’ı bir araya getiriyor. İkilinin bir saat sürecek konuşmasını 30 dakikalık soru cevap kısmı takip edecek. Konuşmadan üç gün sonra ise, her zaman olduğu gibi, KonuŞuydu raporuyla konuşmacıların öne çıkan analizleri ve okuma listesi katılımcılarla yazılı olarak paylaşılacak.

Konuşmacılar:

Korhan Gümüş | Mimar, Yazar

Zafer Akay | Mimarlık Tarihçisi

KonuŞu Hakkında:

KonuŞu, günümüzü anlamak ve anlamlandırmak için kurulmuş yepyeni bir konuşma platformudur. KonuŞu'nun amacı, sosyal konularda uzman analizlerini meraklılarıyla buluşturmak, tarihsel bilgi ve sosyolojik öngörü sahibi olmayı hızlandırmak ve günlük politika dışı konuları tartışmaya açmaktır. 

KonuŞu'da aynı konu üzerine çalışan ve farklı formasyonlardan olan iki konuşmacı konuyu bir saatlik bir sohbet içinde ele alır. Etkinlikler 30 dakikalık soru cevap kısmı ile son bulur. Konuşmalardan iki gün sonra gönderilen bir bülten ile konuşmada öne çıkan argümanlar ve sorulan yeni sorular etkinliğe katılanlar ile yazılı olarak paylaşılır. KonuŞu, 2018 yılında sosyolog Hale Ceren Zeytinoğlu tarafından kurulmuştur.